İlişkide Çatışma

Anlaşmazlık ve çatışma evliliklerde yaygın olarak görülen bir durumdur. Evlilik çatışması, birbirine zıt ya da bağdaşmayan gereksinim, hedef ve beklentilerden kaynaklanan uyuşmazlık ya da anlaşmazlıklar bütünüdür. Grych ve Fincham (2001), evlilik çatışmasına verilen önemin, zihinsel, fiziksel ve aile sağlığı ile ilgili unsurlar göz önüne alındığında anlaşılabilir olduğunu dile getirmiştir. Çözümlenemeyen evlilik çatışması pek çok sağlıksız durum ile ilişkilidir. Çatışma yoğun olduğunda depresif semptomlar, yeme bozukluğu hatta bağışıklık sisteminde zayıflık görülme sıklığı artmaktadır. Evlilik çatışması ayrıca evlilikten alınan doyumu olumsuz etkilemekte, bireysel iyi oluş halini bozmakta, çocuklar üzerinde çeşitli duygusal ve davranışsal sorunlara yol açabilmektedir.

İki kişi aynı evde yaşamak üzere bir araya gelirken, alışkanlıkları, kişilik özellikleri ve geçmiş ilişki deneyimleri gibi birçok şeyi de beraberinde getirmekte, dolayısıyla evlilik süreci başından itibaren pek çok zorluğun yaşanmasına neden olabilmektedir. Eşlerin birbirlerinden farklı rol beklentilerine sahip olmaları, ekonomik sorunlar, yetersiz iletişim, akrabalara ilişkin sorunlar, cinsel sorunlar, eşler arasında çocukların büyütülmesi ve disiplini ile ilgili fikir ayrılıkları sık görülen çatışma konularındandır.

Aile Terapisinde çatışma mutlak olumsuz sonuçları olan bir durum olarak değerlendirilmez. Ancak yapıcı problem çözme becerileri kullanılarak çatışma durumunun üstesinden gelinebilirken, yapıcı olmayan problem çözme yaklaşımının sürdürülmesinin evlilikte artan sorun hatta dağılmalara yol açabileceği bilinmektedir. Bir başka deyişle çiftler arasındaki anlaşmazlıklar yetersiz bir şekilde yönetilmiş ise evlilik çatışmasından söz edilebilir.

Anlaşmazlıklar çatışmaya döndüğünde çiftler arasında bazı olumsuz sonuçları olan mekanizmalar kullanılır.

Bunları şöyle sıralayabiliriz.

1) Uzaklaşma: Duygusal tepkisellikten kaçınmak için birbirinden uzaklaşma

2) Çatışmaya Girme: Diğer eşe karşı artan duygusal tepkiler

3) Kendi İşlevlerini Feda Etme: Uyumun sürmesi adına eşlerden birinin kendi istek ve beklentilerini feda etmesi. Bu süreç uzadıkça feda eden kişide fizyolojik ve ya psikolojik semptomlar gelişir.

4) Ortak Bir İlgi Alanına Yönelme: Çatışmadan kaçınmak için çiftlerden ikisinin de ilgisi çocuğa yönelir. Ancak bu çocuğun farklılaşamamasına ve gerginlik zamanlarında sorunlu davranışlar göstermesine yol açar.

Evlilik çatışması arttığında ve çatışmayı çözümlemek adına geliştirilen stratejiler işe yaramadığında sorunu bir uzmanla birlikte ele almak faydalı olacaktır. Terapide hangi alanlarda sorun yaşandığı tespit edilir. Kullanılan işe yaramayan stratejiler belirlenir ve onlar yerine yapıcı problem çözme stratejileri inşa edilir. Terapi içinde yapılan bir başka müdahale de kişilerin duygusal tepkilerini azaltmaktır.

Şişli Mecidiyeköydeki Psikolojik Danışmanlık Merkezimizde bu konuda uzman psikologlar hizmet vermektedir.

Uzman Psikolog Ebru Sakız Kuyucu