Travma nedir? Travma ile nasıl baş edebilirim?

travma-nedir-travma-ile-nasil-bas-edebilirim

Beklenmedik bir zamanda gelişen, kişinin fizyolojik ve psikolojik bütünlüğünü tehdit eden deprem, sel gibi doğal afetler; trafik kazası, bir cinayete tanık olma, isteği dışında bir yerde tutulma, çocukluk döneminde istismar yaşamış olmak, fiziksel veya cinsel şiddet, sevilen bir kişinin kaybı gibi olaylar travma olarak adlandırılır. Kişi böylesi bir olayı direkt olarak yaşayabilir veya tanık olabilir. Travmatik deneyimle herhangi bir şekilde ilişkilendirdiği kişi, durum ve ortamlara girmek kişinin travmasını tetikleyebilir. Rüyalar veya olaya/duruma ilişkin sahnelerin gözünün önüne sürekli gelmesiyle olayı tekrar ve tekrar yeniden yaşıyormuş gibi hisseder. Donukluk hali, içe kapanma, sosyal ilişkilerden kaçınma, seslere karşı aşırı duyarlılık gibi tepkiler görülebilir. Tüm bu belirtiler travmatik olay yaşandıktan hemen sonra görülebileceği gibi olayın/durumun üstünden bir süre geçtikten sonra gecikmeli olarak da görülebilir. Travma kişinin günlük hayattaki işlevselliğini sekteye uğratır, kişi ikili insan ilişkilerinde sıkıntılar yaşayabilir. Kişi travma sebebiyle hayatının ve çevresindeki olayların üzerindeki kontrolünü kaybettiğini düşünür, yoğun bir çaresizlik ve güçsüzlük duygusu hisseder. Travmalar doğal afetler, depremler gibi doğal yollarla oluşabileceği gibi kaza, istismar vb. gibi insan eliyle de yaratılabilir. İnsan eliyle oluşturulan travmalar kişinin topluma ve diğer insanlara dair algısında kırılma yaratacağı için doğal yollarla oluşanlara nazaran daha yıkıcı ve ciddi etkiler bırakabilir.

 Travmayı yaşayan ve tanıklık eden kişiler neler yapmalıdır?

• Gösterdiğiniz tepkilerin normal olduğunu kabullenin. Bu tepkiler meydana gelen olağandışı duruma gösterilen normal tepkilerdir.

• Sosyal bağlarınızı sürdürmeye devam ederek güvendiğiniz insanlarla ilişkide kalmaya çalışın.

• Sizi anlayan ve size destek olan insanlarla bağınızı koparmayın.

• Şiddet içerikli görsellere tekrar tekrar bakarak kendinizi travmatize etmeyin.

• Bu durumun sizden kaynaklanmadığını fark ederek kendinizi suçlayıcı düşüncelerden uzak durmaya çalışın.

• Duygularınızı insanlarla paylaşmaktan çekinmeyin.

• Yakın çevrenizde travma yaşamış biri bulunuyorsa kişinin kaybettiği kontrol hissini yeniden kazanmak için kendini tekrar ve tekrar riskli durumlara sokabileceğini göz önünde bulundurun ve bu konuda uyanık olun.

• Belirtileri yoğun olarak hissettiğinizde bununla tek başınıza baş etmeye çalışmayın lütfen profesyonel bir destek alın.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest